ชนชั้นนำสยามสมัยต้นรัตนโกสินทร์แบ่งความรู้ออกเป็นความรู้ทางโลกกับความรู้ทางธรรม. การแบ่งความรู้ดังกล่าวมีผลอย่างมากต่อการสร้างวาทกรรมการรับและการเผชิญหน้ากับความรู้สมัยใหม่จากตะวันตกในช่วงการเปลี่ยนแปลงของสยาม. เพราะเมื่อมิชชันนารีชาวตะวันตกนำความรู้สมัยใหม่และคริสต์ศาสนามาเผยแพร่, ความรู้และเทคโนโลยีสมัยใหม่นั้นถูกชนชั้นนำสยามรับเอามาใช้อย่างไม่ตะขิดตะขวงใจ แต่คริสต์ศาสนากลับถูกปฏิเสธและไม่ได้รับการยอมรับ. แม้ว่ามิชชันนารีจะพยายามผูกปมให้คริสต์ศาสนากับความรู้และเทคโนโลยีสมัยใหม่เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน. แต่ก็ถูกชนชั้นนำสยามจับแยกออกจากกัน โดยให้เหตุผลว่า ความรู้และเทคโนโลยีสมัยใหม่เป็นความรู้ทางโลกย์ ส่วนคริสต์ศาสนาเป็นความรู้ทางจิตวิญญาณ. การรับความรู้และเทคโนโลยีสมัยใหม่เป็นการรับความรู้ทางโลกย์ที่ธรรมดาสามัญ. ส่วนความรู้ในคริสต์ศาสนาซึ่งถูกมองว่าเป็นความรู้ทางจิตวิญญาณนั้น ก็เชื่อว่ามีแต่ความรู้ในพุทธศาสนาเท่านั้นที่เป็นความรู้ที่เที่ยงแท้ และเป็นเหตุผลทำให้คริสต์ศาสนาถูกปฏิเสธ. การรับความรู้ทางโลกย์และปฏิเสธความรู้ทางจิตวิญญาณของตะวันตกทำให้สยามเปลี่ยนจาก “สยามเก่า” มาสู่ “สยามใหม่” โดยในด้านหนึ่งยังคงสืบเนื่องในทางความคิดกับจารีต แต่ในอีกด้านหนึ่งได้เกิดการเปลี่ยนแปลงหันมารับความรู้และเทคโนโลยีสมัยใหม่ของตะวันตกอย่างเข้มข้น. 

บทวิจารณ์หนังสือ https://www.facebook.com/notes/illuminations-editions/หยดเลือดจารึกแท่นพิมพ์-ความไม่ต่อเนื่อง-ในชื่อหนังสือเล่มล่าสุดของ-ทวีศักดิ์-เผื/875385115983478/

Booktalk ถึงหนังสือ https://youtu.be/6ui_dhcpe6Q