บทรีวิวหนังสือ “ฮาเบอร์มาสกับสังคมหลังฆราวาส” โดยสุรพศ ทวีศักดิ์
5 ปีที่ผ่านมา
บทรีวิวหนังสือ “ฮาเบอร์มาสกับสังคมหลังฆราวาส”
โดยสุรพศ ทวีศักดิ์
มีพระรูปหนึ่งถามผมว่า เคยอ่านที่ผมเขียนเกี่ยวกับ “Secularism” ไว้ แต่ไม่ละเอียดพอ ถ้าอยากเข้าใจเรื่องนี้อย่างละเอียดจะหาอ่านในภาษาไทยได้จากเล่มไหน ผมก็เลยแนะนำ “ฮาเบอร์มาสกับสังคมหลังฆราวาส” เล่มนี้ เพราะในเล่มนี้มีทั้งเรื่อง Secularism, Secular, Secularization, สถานการณ์ของ Secular state ที่สำคัญๆ และ “Post secular” พร้อมกับบทวิจารณ์ที่สะท้อนมุมมองแบบกว้างและลึกของธเนศ วงศ์ยานนาวาและของผู้เขียนอื่น ๆ
สุรพศ ทวีศักดิ์
บางคนว่า หนังสือเล่นนี้อาจใช้เป็นฐานความรู้และเหตุผลสำหรับโต้แย้งข้อเสนอ “แยกศาสนาจากรัฐ” ในไทย แต่ผมคิดว่าไม่ใช่เช่นนั้น เพราะไอเดีย Post Secular ของฮาเบอร์มาสไม่ใช่การปฏิเสธ Secular แต่ที่จริงแล้วคือการยืนยัน “Secular แบบเสรีประชาธิปไตย” เพียงแต่เขาเสนอให้ศาสนาเข้าร่วมถกเถียงในเรื่องสาธารณะได้ภายใต้เงื่อนไขที่ต้องแปลภาษาของ Religion เป็นภาษาแบบ Secular เท่านั้น
การยืนยัน “Secular แบบเสรีประชาธิปไตย” ก็คือการยืนยันชัยชนะของเสรีประชาธิปไตย เหนือ “อำนาจทางการเมืองแบบศาสนาสถาปนา” ซึ่งพูดอย่างรวบรัดก็คืออำนาจภายใต้ระบบกษัตริย์และศาสนจักร หรืออำนาจของเครือข่ายชนชั้นสูง ได้แก่ กษัตริย์ ขุนนาง นักบวช ผู้นำศาสนา ที่อ้างอิง “พระเจ้า” (หรือ “ธรรม”) ให้ความชอบธรรมกับสถานะ อำนาจ และบทบาทของพวกตน การให้พื้นที่สาธารณะแก่ศาสนาตามข้อเสนอแบบฮาเบอร์มาส จึงไม่ใช่การหวนกลับไปสู่อำนาจทางการเมืองแบบศาสนาสถาปนาดังกล่าวแต่อย่างใด หากแต่เป็นการให้พื้นที่แก่ศาสนาสามารถส่งเสียงออกมาได้ภายใต้การยืนยันหลักการเสรีประชาธิปไตย ที่ยอมรับเสรีภาพในการแสดงออกอย่างเท่าเทียมของความคิด ความเชื่อที่แตกต่าง ตราบที่ไม่นำไปสู่การทำลายหลักการเสรีประชาธิปไตยเสียเอง
รัฐไทยไม่ใช่ Secular State และยังไม่ใช่ “Secular แบบเสรีประชาธิปไตย” ปัญหาสำคัญจึงอยู่ที่การมีอำนาจทางการเมืองทับซ้อนกันสองแบบคือ อำนาจแบบ Secular ของรัฐบาลที่มาจาก Consent ของประชาชน กับอำนาจแบบศาสนาสถาปนาของชนชั้นนำจารีต ภายใต้ระบบอำนาจที่ทับซ้อนกันนี้ สถาบันศาสนาไม่ถูกแยกจากรัฐและการเมือง เพราะถูกผนึกรวมเป็นกลไกสนับสนุนสถานะและอำนาจทางการเมืองของชนชั้นนำจารีต เท่ากับศาสนาถูกกำหนดให้มีตำแหน่งแห่งที่และบทบาทที่เป็นอุปสรรคต่อการสร้างเสรีประชาธิปไตย
ฮาเบอร์มาสได้เข้าเฝ้าพระคาร์ดินัล โยเซฟ รัตซิงเกอร์ (Joseph Ratzinger) ในวันที่ 19 มกราคม ค.ศ.2004 ซึ่งต่อมาจะกลายเป็นสมเด็จพระสันตะปาปาเบเนดิกต์ที่สิบหก (Pope Benedict XVI) อันเป็นการหารือเกี่ยวกับบทบาทของศาสนาในชีวิตทางสาธารณะ
โดยส่วนตัวผมไม่คิดว่า “ประวัติศาสตร์อำนาจการเมืองแบบศาสนาสถาปนา” เป็นประวัติศาสตร์เฉพาะของยุโรป ใช่ครับ ประวัติศาสตร์อำนาจการเมืองแบบ “ศาสนาสคริสต์” ถูกสถาปนาเป็นประวัติศาสตร์เฉพาะของยุโรป แต่แทบทุกสังคมทั่วโลกก็เคยผ่านประวัติศาสตร์อำนาจทางการเมืองแบบศาสนาต่างๆ สถาปนามาแล้วทั้งนั้น ดังนั้น หากต้องการสร้างประชาธิปไตยที่เป็นเสรีประชาธิปไตย หรือประชาธิปไตยที่มี “เสรีภาพ” เป็นพื้นฐานของการอภิปรายถกเถียงเรื่องความยุติธรรมและประโยชน์ส่วนรวมทุกๆ ด้านได้อย่างแท้จริง ก็จำเป็นต้องก้าวข้ามอำนาจทางการเมืองแบบศาสนาสถาปนาไปสู่ “Secular แบบเสรี ประชาธิปไตย” ในที่สุด
Illuminations Editions
สมัครสมาชิกร้านนี้ เพื่อรับสิทธิพิเศษ
▲
▼
รายการสั่งซื้อของฉัน
รายการสั่งซื้อของฉัน
ข้อมูลร้านค้านี้
Illuminations Editions
สำนักพิมพ์ใหม่ที่ก่อตั้งอย่างเป็นทางการ คือจดทะเบียนกับกรมการค้าเมื่อเดือน พฤษภาคม 2561 เราเป็นสำนักพิมพ์ที่ทำหนังสือวิชาการที่มีเนื้อหาเข้มข้น รูปเล่มสวยงาม ทันสมัย และมีราคาที่สมเหตุสมผล งานของเรามีตั้งแต่งานของนักวิชาการไทย จนถึงหนังสือหรือบทความที่แปลจากภาษาต่างชาติ ทั้งประวัติศาสตร์ ปรัชญา ทฤษฎีของนักมาร์กซิสม์ ศาสนา ฯลฯ ชื่อ Illuminations แปลว่า ‘การส่องสว่าง’ มาจากชื่อหนังสือที่รวบรวมบทความแปลในภาษาอังกฤษของวอลเตอร์ เบนยามิน (Walter Benjamin) นักปรัชญาและนักวิจารณ์ศิลปะชาวเยอรมัน ซึ่งมีฮันนาห์ อาเรนท์ (Hannah Arendt) เป็นบรรณาธิการ Mission ของเราคือ การติดอาวุธทางปัญญาให้กับผู้อ่านงานของเรา
เบอร์โทร : 0819194716
อีเมล : pipatens@hotmail.com
อีเมล : pipatens@hotmail.com
ส่งข้อความติดต่อร้าน
เกี่ยวกับร้านค้านี้
ค้นหาสินค้าในร้านนี้
ค้นหาสินค้า
สินค้าที่ดูล่าสุด
บันทึกเป็นร้านโปรด
Join เป็นสมาชิกร้าน
แชร์หน้านี้
แชร์หน้านี้
↑
TOP เลื่อนขึ้นบนสุด
TOP เลื่อนขึ้นบนสุด
MEMBER
LINK
บันทึกเป็นร้านโปรด
Join เป็นสมาชิกร้าน
36 คนเป็นสมาชิกร้านนี้
สินค้าในตะกร้า ({{total_num}} รายการ)
ขออภัย ขณะนี้ยังไม่มีสินค้าในตะกร้า
ราคาสินค้าทั้งหมด
฿ {{price_format(total_price)}}
- ฿ {{price_format(discount.price)}}
ราคาสินค้าทั้งหมด
{{total_quantity}} ชิ้น
฿ {{price_format(after_product_price)}}
ราคาไม่รวมค่าจัดส่ง
➜ เลือกซื้อสินค้าเพิ่ม